موضوع روز جهانی اندازه شناسی 2015، اندازه گیری ها و نور است.این موضوع به این دلیل انتخاب شد،تا با سال بین المللی نور و فناوریهای نوری سال 2015 مصادف باشد.ابتکار عمل جهانی طراحی شده،جهت اهمیت دادن بیشتر به نقش کلیدی، که نور و فنآوری های نوری در زندگی روزمره ما ایفا می کنند و اهمیت آنها برای توسعه پایدار و آینده ما در جامعه ای که در آن زندگی می کنیم.
اندازه شناسی،نقش اصلی در امکان پذیر ساختن کاربرد فنآوری های مبتنی بر نور ایفا می کند و نور به نوبه خود،مرکز بسیاری از مهمترین ارکان جدید فناآوری اندازه گیری های دقیق می باشد.روز جهانی اندازه شناسی،جشن سالانه امضای کنوانسیون متر،توسط نماینده های 70 کشوردر 20 می 1875 می باشد.این کنوانسیون چهارچوبی را برای همکاری جهانی در علم اندازه گیری و کاربردهای اجتماعی و تجاری و صنعتی اش تعیین کرد.هدف اصلی کنوانسیون متر،تطابق جهانی اندازه گیری و امروز نیز به اندازه سال 1875 حائز اهمیت می باشد.
پروژه روز جهانی اندازه شناسی بطور مشترک توسط BIPM و OIML تحقق می یابد.
پیام رئیس دفتر بین المللی اوزان و مقیاس ها
به مناسبت روز جهانی اندازه شناسی 2015
اندازه گیری ها و نور
مارتین میلتون – رئیس دفتر بین المللی اوزان و مقیاس ها
ترجمه: مهناز حشمی – رئیس گروه استانداردسازی – مرکز ملی اندازه شناسی
“اندازه شناسی برای نور و نور برای اندازه شناسی“
امسال، روز جهانی اندازه شناسی با سال بین المللی نور و فنآوریهای مبتنی بر نور که مجمع عمومی سازمان ملل متحد آن را اعلام و سازمان یونسکو سازماندهی کرد، همسو شده است. رویدادهای سال 2015 از نقش کلیدی نور در زندگی، چه به عنوان منبع انرژی، یا به عنوان اساس و پایهای برای فنآوریهای نوری و یا منبعی برای هیجان و شادی، تجلیل میکنند.
اندازه شناسی در میسر ساختن به کارگیری فنآوریهای مبتنی بر نور نقش محوری دارد، برای مثال:
- با توسعه شکلهای جدید نور رسانیهای کارآمد، نیاز به اندازهگیریهای جدید برای تعیین کمیّت راندمان آنها و تأثیری که بر ظاهر اشیا دارند حس میشوند؛
- تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در فنآوریهای خورشیدی مبتنی بر اطلاعات دقیق، برای بازده و طول عمر آنهاست؛
- اندازهگیریهای مستقیم از خورشید که توسط ماهوارهها صورت میگیرد، برای
پی ریزی درک ما از تابش خورشیدی و نقش آن در تغییر آب و هوا ضروری است.
نور در کانون بسیاری از مهمترین اجزای جدید فنآوریهای پیشروی اندازهگیری
میباشد. چندین دهه، اندازهگیریهای دقیق طولی وابسته به لیزرهای با پایداری بالا بوده است و در اندازهگیریهای بسیار حساس مواد شیمیایی، از لیزرهای تنظیم پذیری استفاده میشود که میتوانند انتقالات انفرادی را در مولکولهای هدف تشخیص دهند. اکنون قابلیتهای لیزرهای پایدار تا تولید دقیقترین “ساعتهای نوری” گسترش یافته که بستگی به نور ساطع شده از اتمهای منفردی دارد که توسط پرتوهای لیزر سرعتشان کند شده و به دام افتادهاند.
امیدوارم که گرامیداست روز جهانی اندازه شناسی در 20 مه سال 2015 باعث ایجاد ارتباطات جدیدی بین جامعهی اندازه شناسی و کسانی که در زمینهی توسعه و بهره برداری از فنآوریهای وابسته به نور فعالیت میکنند، شود. اکنون فرصت آن است که نشان دهیم همانطورکه زندگی وابسته به نور میباشد، تأمین ایمن، کارآمد، و مؤثر نور بستگی به اندازهگیری دارد.
پیام رئیس دفتر بین المللی اندازه شناسی قانونی، BIML
به مناسبت روز جهانی اندازه شناسی 2015
اندازه گیری ها و نور
استفان پانوری – رئیس دفتر بین المللی اندازه شناسی قانونی
ترجمه: مهناز حشمی – رئیس گروه استانداردسازی – مرکز ملی اندازه شناسی
همچنانکه برای روز جهانی اندازه شناسی، 2015، آماده میشویم و موضوع امسال یعنی “اندازهگیریها و نور” را مدنظر قرار میدهیم، به این فکر میکنیم که چگونه موضوع حال حاضر با موضوعات روز جهانی اندازه شناسی در سالهای گذشته بسیار مرتبط است.
- نور در زندگی بسیار مهم است (موضوع سال 2013) ؛
- روشنایی محل کار و خیابان هر دو برای سلامتی و ایمنی ما مفید هستند (به ترتیب موضوعات سالهای 2006 و 2012) و
- با افزایش رشد اقتصادی در بسیاری از مناطق سیارهی ما، تقاضا برای نور بیشتر و در نتیجه برق بیشتر، قطعاً یک چالش انرژی جهانی ایجاد میکند (موضوع سال 2014).
ما در جهانی بسیار بصری زندگی میکنیم. هرروز شاهد طلوع آفتاب هستیم که نیازهای ضروری را برای زندگی فراهم میسازد. هر روز درصد زیادی از مردم جهان میتوانند تنها با زدن یک کلید برق، چراغ برق را روشن کنند.
با این حال، مقالهی اخیری که در واشنگتن پست منتشر شد، چالش مهمی را شناسایی کرد: “میزان رشد برق جهانی کندتر از میزان رشد جمعیت است.” گزارشی از آژانس بین المللی انرژی IEA و بانک جهانی میگوید: “با توجه به دستیابی جهانی، طبق معمول تجارت 12 درصد از جمعیت کل جهان در سال 2030 از الکتریسیته محروم خواهند بود …”
اگر در هزینهها افزایش قابل توجهی رخ ندهد و یا مسیری جدید برای حل مشکل اتخاذ نشود، این مسئله هیچ تغییری نخواهد کرد. سازمان ملل هم برای تشدید این مسئله، همزمان، در تلاش برای پرداختن به تغییرات آب و هوایی و جلوگیری از افزایش دمای جهانی به بیش از 2 درجهی سلسیوس است. برای رسیدن به هر دو هدف، تمام کشورهای جهان نیاز به بهبود بازده انرژی و تقویت میزان انرژی پاک تولیدی و مورد استفادهشان دارند. این امر مستلزم موارد زیر است:
- اندازهگیری بیشتر برای درک و بهبود کارایی لوازم الکتریکی
- افزایش در مقدار انرژی پاک تولیدی و مصرفی، و
- استانداردهای اضافی بین المللی که به طور مستقیم در این حوزه مورد استفاده قرار میگیرند.
نور میتواند به عنوان یک موج یا ذره یا گاهی اوقات در هر دو نقش عمل کند. این امر کاملاً قابل توجه است. همچنین، به عنوان یک اندازهشناس، ما به نور به عنوان چیزی که قابل اندازهگیری است نگاه میکنیم، اما از آن برای اندازهگیری هم استفاده میکنیم که دوباره قابل توجه است.
سرعت نور در خلاء، که معمولاً با c نشان داده میشود، یک ثابت فیزیکی جهانی است که در بسیاری از حوزههای فیزیک اهمیت دارد. مقدار مشخص آن دقیقاً 299 792 458m/s میباشد، و متر SI نیز از طریق این ثابت جهانی تعریف شده است. فاصله، سرعت، دما، ترکیبات و آلودگیهای غذایی و محیط زیستی، اندازهگیریهای معمول برای مترولوژی قانونی، همه را میتوان با استفاده از اشکال مختلف نور اندازهگیری کرد.
این افکار مقدماتی باعث میشوند که من با حیرت بسیار به این پدیده که هر روز به عنوان روشنایی از آن لذت میبریم، توجه کنم. جامعهی اندازه شناسی قانونی از پیوستن به سازمان یونسکو در نامگذاری بین المللی نور بسیار خرسند است و برای شما شادی غیرقابل اندازهگیری و آیندهای بسیار پرنور آرزومندم.